30
04
2021

Olejek do miecza, czyli jak zrobić olejek choji i korzyści z jego stosowania

Do czego służy olejek do miecza (刀油)?

Olejek Chōji, Chōji yu (丁子油) to tradycyjny japoński preparat do konserwacji i zabezpieczania przechowywanych ostrzy, czy narzędzi stolarskich. Jest wykorzystywany do smarowania i ochrony ostrza miecza przed śladami dłoni, czy śladami po ścinanej słomie ryżowej podczas treningowych cięć – temeshigiri.

 

Olejek chōji nie służy do czyszczenia ostrza, nie pomaga w usuwaniu plam, czy rdzy, używany jest jako ostatni etap zabezpieczenia czystego ostrza. Zawarty w nim olejek goździkowy, który ma naturalne właściwości grzybobójcze i bakteriobójcze, w wyniku regularnego stosowania z czasem wnika w drewno pochwy (saya) i hamuje rozwój pleśni. Pleśń może zatrzymywać wilgoć i w efekcie uszkodzić ostrze miecza. W przypadku nowych saya można zastosować troszkę więcej olejku chōji w celu dodatkowego zabezpieczenia świeżego drewna.

 

Dodatkowo nasmarowane olejkiem chōji ostrze jest łatwiejsze w użyciu. Tępa strona (mune) łatwiej ślizga się po skórze dłoni podczas chowania miecza do pochwy (saya). Odlewane miecze iaito są najczęściej wykonane ze stopu cynku i aluminium i tym samym nie rdzewieją. Stosowanie olejku ma głównie umożliwić łatwiejsze ślizganie się miecza po dłoni.

Co to jest olejek choji? Z czego składa się olejek Choji?

Kilkaset lat temu samurai konserwujący swoją katanę używał olejku z kamelii, po japońsku 椿油 (tsubaki abura), do którego dodawano olejek goździkowy.

 

Obecnie olejek z kamelii, która pochodzi z rodziny herbatowatych, ma szerokie zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. Olej kameliowy ma skład podobny do oliwy z oliwek, można go spożywać i jest wykorzystywany do smażenia.

 

Nowoczesne mineralne oleje ochronne są popularną bazą olejków do mieczy. Oleje mineralne nie są toksyczne, ale po spożyciu mogą mieć działanie przeczyszczające. Podobno, by nie pomylić oleju mineralnego z olejem spożywczym dodawano do niego olej goździkowy o bardzo charakterystycznym zapachu.

Jak samodzielnie zrobić olejek do miecza?

Samodzielne wykonanie olejku chōji jest bardzo proste.

Potrzebne będą:

  • szczelny pojemnik,
  • baza olejku, czyli olej mineralny (dobrze sprawdzają się oleje do smarowania maszyn do szycia),
  • olejek goździkowy (Oleum Caryophyllorum, Eugenia Caryophyllus Oil),
  • można też zakupić małą strzykawkę w celu dokładnego odmierzenia składników.

Do pojemnika wlewamy olej mineralny (lub według japońskiej tradycji olej z kamelii) i dodajemy do niego olej goździkowy. Mieszamy olej mineralny z olejkiem goździkowym w proporcji od 1:10 (1 ml olejku goździkowego na 10 ml oleju mineralnego) do 1: 100 (1 ml olejku goździkowego na 100 ml oleju mineralnego), w zależności od tego jak bardzo intensywny chcemy uzyskać aromat goździków.

artykuł opracowała: Magdalena Bidzińska